Flanders International Economic Summit 2022 (FIES) in 3 takeaways

Tijdens haar openingsspeech haalde FIT-CEO Claire Tillekaerts  de onzekere geopolitieke context aan waarin bedrijven vandaag moeten opereren: “Tal van moeilijke uitdagingen houden ons momenteel wakker. Maar we moeten onze langetermijnvisie aanhouden en in onszelf blijven geloven. Dus niet aan de zijlijn blijven staan, maar ons wendbaar opstellen en vooruit blijven stappen.”

Verder bedankte Claire Tillekaerts het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) voor de steun aan een aantal FIT-projecten rond digitalisering. Samen met vergroening zal deze transitie onze toekomst vormgeven. Beide liepen dan ook als rode draad door FIES. De debatten en interviews werden in goede banen geleid door presentator en moderator Pieter Haeck,Tech Reporter voor Politico Europe. Drie takeaways:

Dat we de komende jaren veel mogen verwachten van de Vlaamse start-upcommunity, staat nu voor het eerst zwart op wit te lezen in ‘The State of Flanders Startup Ecosystem 2022’. De datacollectie en -analyse hiervoor gebeurde door de Nederlandse dataspecialist Dealroom, dat ook achter de intelligentie zit van het gelijknamige onlineplatform om het start-upecosysteem te ondersteunen. Rapport en platform werden onthuld door Vlaams minister-president Jan Jambon.

In dat rapport komen een aantal interessante cijfers en trends bovendrijven. Dat het Vlaamse techlandschap vandaag meer dan 2.000 start-ups telt, bijvoorbeeld, goed voor een totale bedrijfswaarde van zo’n 32 miljard euro. Jan Jambon: “Ons Vlaamse start-upecosysteem is de voorbije vijf jaar spectaculair gegroeid. Nu is hét moment om daarop te kapitaliseren. En om volop in te zetten op Start-up.Flanders, de globale merkidentiteit voor onze techregio waarmee we meer buitenlandse start-ups willen aantrekken.”

Het is duidelijk dat veel van onze start-ups staan te trappelen om hun vleugels internationaal uit te slaan. Deliverect nam enkele jaren geleden de vlucht vooruit met zijn toepassing voor restaurants om online verkoopkanalen te beheren. Zhong Xu, CEO van Deliverect, ondervond aan den lijve het belang van het Vlaamse start-upecosysteem met FIT als spin in het web. Voortaan zal de Dealroom-database ‘Flanders Tech Ecosystem’ de digitale toegangspoort zijn tot funding, incubatoren, partnerships en wereldwijde opportuniteiten.

Dat zo’n 3,3% van het Vlaamse bbp naar Onderzoek & Ontwikkeling vloeit, vindt Dealroom-CEO Yoram Wijngaarde een interessante vaststelling: “Qua R&D-financiering zit Vlaanderen aan de Europese top. Maar op het vlak van durfkapitaal per capita scoort de regio dan weer vrij laag. Het digitale ecosysteem kan een vliegwiel worden voor investeringen en dus voor nog meer en snellere innovatie in tal van sectoren, waaronder farma, lifesciences en cleantech.”

Qua innovatie in farma zit miDiagnostics op een primeur. De Leuvense start-up lanceerde net zijn PCR-test die accurate testresultaten levert op minder dan een kwartier tijd. Katleen Verleysen wijst op het belang van kapitaal vanuit de VS binnen haar niche. Haar tip voor collega-start-ups: “Amerikaanse risicokapitaalverstrekkers investeren in mensen en een team. Dus stop je kostbare tijd niet allemaal in businessplannen en stapels Exceltabellen, want dan loop je het risico dat de concurrentie het gras voor je voeten wegmaait.”

De e-commercemarkt maakte een groeiversnelling door tijdens de coronapandemie en zal ook de komende jaren stabiel blijven doorgroeien. Maarten Bodewes, CEO van Loop Earplugs, vertelt in een videotestimonial hoe een review in de New York Times plotseling de deuren openzette van de gigantische Amerikaanse markt: “Oordoppen zijn gelukkig een klein product, dus ze laten zich makkelijk verschepen wereldwijd.”

Voor de werkgelegenheid is de groei van e-commerce een opsteker, maar een duurzame aanpak ligt niet voor de hand. Dat geeft ook bpost-CEO Dirk Tirez toe: “Vanuit bpost investeren we in elektrische voertuigen, een netwerk van ophaalpunten en lockers. Maar het blijft balanceren tussen een duurzame aanpak enerzijds en de wensen van de veeleisende consument anderzijds.”

Volgens Heleen Buldeo Rai, postdoctoraal onderzoeker aan de Université Gustave Eiffel en auteur, is er geen mirakeloplossing om e-commerce duurzamer te maken: “Het is een samenspel van veel factoren, waaronder de multimodale opbouw van de logistieke ketting, maar net zo goed het vermijden van retours of hogere verzendkosten als je voor het minder duurzame alternatief kiest.”

De postdoctoraal onderzoeker ziet Parijs als een van de betere leerlingen van de klas, omdat de stad creatief omspringt met de beschikbare ruimte: “Leegstaande parkeergarages worden er gebruikt als bufferstock om cargofietsen te bevoorraden. Die overbruggen dan de laatste kilometers tot aan de eindklant.” Ook start-up Budbee focust in Vlaanderen op die cruciale ‘final mile delivery’. Naast cargofietsen is Country Manager Matthias Pletinckx vooral trots op hun algoritme om leverrondes zo efficiënt mogelijk uit te stippelen.

Digitalisering en vergroening zullen de toekomst van onze economie vormgeven, maar beide transities tekenen zich af tegen een zeer onstabiele geopolitieke achtergrond. Daarover bogen Roel Vandenbulcke (CEO van Hysopt), Sabina Ciofu (Associate Director van handelsorganisatie techUK) en Koen De Leus (Chief Economist bij BNP Paribas Fortis) zich tijdens het einddebat.

“De torenhoge energieprijzen zullen onze economie veel pijn doen”, benadrukt Koen De Leus. “Sterker nog, tal van bedrijven dreigen in zwaar weer terecht te komen, waardoor een recessie niet uit te sluiten valt. Na dertig jaar van globalisering dreigen we in een nieuwe realiteit van regionalisering terecht te komen. Daar moet de bedrijfswereld zich aan aanpassen: na ‘just in time’ wordt ‘just in case’ het adagium.”

“Er zijn een aantal geopolitieke verschuivingen aan de gang”, beaamt Sabina Ciofu. “Het transatlantische partnerschap dat de voorbije jaren wat op losse schroeven kwam te staan, is helemaal terug van weggeweest. De oorlog in Oekraïne was een wake-upcall voor naties om weer met elkaar aan tafel te zitten en de banden aan te halen.”

“Binnen die nieuwe realiteit hebben start-ups en kleine bedrijven door hun wendbaarheid een voetje voor”, stipt Roel Vandenbulcke aan. “Ze kunnen experimenteren, evalueren, finetunen en zelfs falen zonder zich zorgen te moeten maken over bedrijfsimago of organisatiestructuren. Precies daarom zijn ze de broeihaard bij uitstek voor innovatie.”